در طول تاریخ تشیع، یكی از نقش‌های بی‌بدیل زنان، دفاع از ولایت و تلاش برای حفظ این ارزش الهی بوده است، به ویژه در عصر غیبت كه تقریباً امكان ایفای نقش مردان برای دفاع از ولایت، به سبب اختناق شدید، كم‌رنگ بوده است، زنان، فعالانه برای حفظ فرهنگ مهدویت در جامعه نقش آفرینی كرده‌اند. بین تمام نقش‌های مختلف زنان در حفظ این ارزش، تربیت نسل ولایی و زنده نگه داشتن محبت اهل بیت علیهم السلام ـ به ویژه یاد و اندیشه مهدوی ـ نقشی بسیار مؤثر و غیرقابل انكار بوده است.

چكیده

آن‌چه این نوشتار در پی آن است، تبیین نقش مادر در تربیت نسل ولایی با بهره گیری از آداب و دستورات وارد شده در مضامین دینی است. برای تبیین این مسئله، نویسنده به ساز و كارهای تربیت نسل مهدوی و ضرورت بهره‌گیری از این ساز و كارها پرداخته است.
در این مقاله، نگارنده به هشت گام اساسی اشاره می‌كند كه مادران باید بردارند تا محصول تربیت آنان، تربیت نسلی مهدی‌باور و مهدی‌یاور باشد. این گام‌ها عمدتاً از زمان انتخاب همسر آغاز و نهایتاً تا پایان دوره نوجوانی ادامه می‌یابد.
نگارنده، در این نوشتار در پی اثبات این مهم است كه غفلت از آداب اسلامی و دستورات وارده در این زمینه، موجب ناكامی خانواده‌ها در تربیت نسل ولایت‌مدار در عصر حاضر شده است.

واژه‌های كلیدی: زن منتظر، منتظر پروری، نسل مهدوی، نقش مادر، تربیت نسل.

مقدمه

در طول تاریخ تشیع، یكی از نقش‌های بی‌بدیل زنان، دفاع از ولایت و تلاش برای حفظ این ارزش الهی بوده است، به ویژه در عصر غیبت كه تقریباً امكان ایفای نقش مردان برای دفاع از ولایت، به سبب اختناق شدید، كم‌رنگ بوده است، زنان، فعالانه برای حفظ فرهنگ مهدویت در جامعه نقش آفرینی كرده‌اند. بین تمام نقش‌های مختلف زنان در حفظ این ارزش، تربیت نسل ولایی و زنده نگه داشتن محبت اهل بیت علیهم السلام ـ به ویژه یاد و اندیشه مهدوی ـ نقشی بسیار مؤثر و غیرقابل انكار بوده است.

زنان، در راستای همان رسالتی ایفای وظیفه می‌كنند كه خالق انسان‌ها برای آنان قرار داده است و  معمار انقلاب، حضرت امام خمینی رحمه الله علیه آن را به خوبی تبیین كرد و فرمود:«شغل اصلی زن شغل مادری و همسری است و مهم‌ترین كار زن مادری است.»

و در جای دیگری فرمودند:«انبیاء آمدند انسان بسازند، شغل مادرها همین است».[1]

هم‌چنین بزرگ بانوی اسلام، حضرت فاطمه زهرا علیها السلام فرمود:«آن گاه كه زن، در منزل به امور خانه و تربیت فرزند می‌پردازد، به خدا نزدیك‌تر است».[2]

به هر حال، حركت در صراط مستقیم و تقرب زن به سوی پروردگار، جز از طریق ایفای نقش بسیار كلیدی و مؤثر مادری و تربیت فرزندان نیست.

همان طور كه ذكر شد، زنان شیعه، با بهره‌گیری از آموزه‌های دینی در طول تاریخ تشیع، با پرداختن به اساسی‌ترین كار كه همان مادری است، بلندترین گام‌ها را برای حفظ ولایت برداشتند. آنان، با نقش آفرینی خود، ارزش ولایت و دوستی ولی خدا را به فرزندان خود منتقل كردند؛ به ویژه در عصر غیبت كه امام معصوم حضور ظاهری نداشت، این مادران بودند كه با فضا سازی مناسب در خانه و با پای‌بندی به امام زمان خود و با ابراز علاقه‌ای كه به آن امام، نشان می‌دادند، این علقه و عاطفه را به فرزندان خود هم منتقل كردند و از این طریق، در حفظ و احیای این مهم كوشیدند.

اما در عصر حاضر، تربیت انسان دین‌دار، پویا، كارآمد و عاشق ولایت، از اهمیت و جایگاه والایی برخوردار است؛ چرا كه ما با جریان ناتوی فرهنگی مواجه هستیم كه بنا دارد از نسل جوان ما یك نسل بی‌هویت و بی‌ریشه بسازد، همان طور كه مقام معظم رهبری در جمع دانشگاهیان و دانشجویان استان سمنان، فرمود:

باندهای بین المللی زر و زور، برای تسلط بر منافع ملت‌ها، سازمان‌های نظامی ناتو را تشكیل داده بودند. اكنون در پی تشكیل ناتوی فرهنگی هستند و با استفاده از امكانات زنجیره‌ای متنوع و بسیار گسترده رسانه‌ای... در پی تخریب هویت ملی جوامع بشری هستند.

این‌جاست كه نقش مادران در دفاع از هویت ملی و دینی و انتقال ارزش‌ها، بسیار پررنگ می‌شود؛ چرا كه تمام ارزش‌های دینی، اخلاقی، ملی و... در درون خانواده شكل می‌گیرد، نهادینه می‌شود و به جامعه منتقل می‌گردد؛ به ویژه ارزش‌های ولایت‌مداری كه از ارزش‌هایی است كه، دشمن نوك تیز حمله خود را متوجه آن كرده است، توسط خانواده از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود.

مادران منتظر، باید بدانند یكی از مسئولیت‌هایی كه از سوی شارع مقدس بر عهده آنها گذاشته شده است، تلاش برای تربیت یك نسل ولایی است؛ همانطور كه در روایات متعدد، آمده است كه ولایت اهل بیت علیهم السلام از فرایض الهی است و ملاك قبول اعمال و عبادات به شمار آمده است. در زیارت جامعه كبیره آمده است:«به سبب ولایت شما طاعت واجب پذیرفته می‌شود و دوستی واجب برای شما است».[3]

پیامبر صل الله علیه و آله و سلم به سلمان فرمود:«دوستی اهل بیت من، بر هر مرد و زن با ایمان، واجب است.»[4]

پیامبر صل الله علیه و آله و سلم راز و رمز رسیدن به سعادت را تمسك به اهل بیت بیان فرمود:«هر كس پس از من، به خاندانم تمسك جوید، از رستگاران خواهد بود.»[5]

از این رو آن حضرت، به والدین سفارش كرد:«فرزندانتان را با محبت من و محبت اهل بیت من تربیت و تأدیب كنید».[6]

مادر منتظر، برای پرورش یك نسل منتظر، باید با ساز و كارهای تربیت نسل ولایی آگاه باشد و با بصیرت و آگاهی و ایجاد زمینه‌های لازم و از بین بردن موانع و با استعانت از پروردگار، برای تربیت نسل منتظر تلاش كند؛ از این رو عمده‌ترین نقش آفرینی‌های زن منتظر، منتظرپروری است. امید است همان طور كه در طول تاریخ تشیع، زنان، افتخار آفرینی‌های زیادی در این راستا داشته‌اند، در این عصر هم بتوانند با تربیت نسل منتظر، دِین خود را به جامعه دینی ادا كنند.

تبیین ضرورت مسئله

مهدی‌باوری و مهدی‌یاوری دو شاخصه اصلی نسلی است كه باید زمینه‌ساز حكومت مهدوی باشد. این دو شاخصه در شاكله نسلی جدید كه با سهمگین‌ترین طوفان‌های بنیان برانداز دین و دین‌داری مواجه می‌باشند، شكل نمی‌گیرد، مگر با تربیت دینی اصولی و همراه بینش و آگاهی كه سكاندار این مهم هم مادران و زنان هستند.

در عصر حاضر، نسلی می‌تواند از تهاجم بی‌امان مهاجمان فرهنگی مصون باشند كه وابستگی‌های عاطفی و قلبی عمیقی به دین و مظاهر مكتب و مذهب داشته باشد. تنها علاقه‌مندان اهل بیت علیهم السلام و پای‌بندان به سنن مذهبی و شعائر دینی هستند كه كمتر در معرض انحراف و گناه و مفاسد و آلودگی‌های اخلاقی قرار می‌گیرند؛ همان طور كه مولای متقیان حضرت علی علیه السلام فرمودند:«حفظ شدن انسان [در مقابل آسیب‌های دشمنان] به اندازه دیانت او است».[7]

در جای دیگر فرمود:«دین، انسان را از گناهان باز می‌دارد».[8]

آن حضرت بزرگ‌ترین روزی دنیا و آخرت را دین می‌دانسته و می‌فرماید:«هر كس، دین روزی او شد، همانا خیر دنیا و آخرت روزی او شده است.»[9]

آن سرور موحدان، دین را نوری می‌داند كه در جهان ظلمانی، برای تشخیص راه از بیراه، به كار می‌رود.[10]

در ارزش دین و دین‌داری، به كلام نورانی حضرت امام رضا علیه السلام بسنده می‌كنیم. هنگامی كه از آن حضرت پرسیدند:«فلسفه عقیده به خدا و پیغمبران و امامان و آن‌چه از جانب او آمده است چیست؟» فرمود:

علت‌های بسیاری دارد؛ یكی از آنها این است كه كسی كه به خدا معتقد نیست، از گناهان اجتناب نمی‌كند و در ارتكاب معصیت‌های بزرگ توقف نمی‌كند و در انجام هر ظلم و فسادی كه میل دارد و برایش لذت بخش است، از هیچ كس حساب نمی‌برد.[11]

طبیعی است كسی كه به خدا و قیامت، اعتقاد ندارد، عدالت، برابری، ایثار، از خودگذشتگی و به طور كلی، همه مسائل اخلاقی از نظر او پوچ و خالی از مفهوم است. برای چنین فردی، فرقی بین ظالم و عادل و نیكوكار و جنایت‌كار نیست؛ زیرا در نظر او، همه با مرگ، به یك نقطه می‌رسند؛ پس چه چیزی می‌تواند مانع این انسان از فساد و هوسرانی باشد؟ در نتیجه، اعتقاد به خدا و قیامت، باعث می‌شود انسان خود را برابر هر حركتی مسئول بداند. انسان معتقد، باور دارد كه كوچك‌ترین عمل زشت و زیبای او حساب دارد:«هر كس به اندازه ذره‌ای خوبی یا بدی كند، آن را خواهد دید.» [12]

براساس آن‌چه گذشت دین است كه به زندگی محتوا می‌دهد و آن را ازامپراطوری قدرت‌مند تكنولوژی كه به اذعان اندیشوران، یكی از ثمرات منفی آن، پوچی و بی‌محتوایی زندگی و بی‌معنا كردن آن است، نجات می‌دهد. هم‌چنین از تحیر و سرگردانی ناشی از گرفتار شدن در دریایی از اطلاعات بی‌حد و مرز نجات می‌دهد. دین است كه آرامش بخش انسان در دنیای پر از تنش و اضطراب امروزی است.

نظر به اهمیت و نقش بی‌بدیل حضور دین در زندگی، به نظر می‌رسد مهم‌ترین رسالت زنان منتظر، توجه به تقویت بنیان‌های دین‌داری در فرزندان خود می‌باشد؛ چرا كه نسل بدون دین، با اعتقادات سست و بی‌اساس، هرگز نمی‌تواند در آینده، پرچم دار حكومت جهانی حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف باشد.

از آن جا كه به گواهی تجربه و تاریخ،  عواطف پاك و مقدس در ارتباط با معصومان علیهم السلام عامل ثبات قدم بیشتر در دین‌داری است و از آن جا كه عشق و محبت به اهل بیت علیهم السلام تا حد زیادی بیمه كننده افراد برابر گناه و فساد است، از مهم‌ترین رسالت‌های دیگر زنان مسلمان در عصر فعلی، ایجاد محبت و عشق به حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف در وجود فرزندان می‌باشد. به بیان دیگر، تربیت نسل مهدی باور و مهدی یاور، یكی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین كارهایی است كه زنان می‌توانند برای حفظ دین‌داری فرزندان‌شان انجام دهند. از سوی دیگر، با این عمل، زمینه ظهور حضرت را با تأمین نیروی انسانی مؤمن و معتقد به وجود مبارك حضرت، فراهم كنند.

پرداختن به ابعاد گوناگون این مسئله، از عمده‌ترین مباحثی است كه اربابان خرد و اندیشه باید با طرح آن در مجامع علمی و مكتوبات فرهنگی، نظر جامعه، به ویژه زنان را متوجه آن كنند.

ساز و كارهای تربیت نسل منتظر

تربیت نسل مهدی باور از جمله دغدغه‌های والدین ولایت‌مدار در جایگاه متولیان اصلی تربیت است. در سده حاضر، والدین برای تربیت معنوی فرزندان خود با چالش‌های جدی روبه‌رو هستند؛ چرا كه مدعیان جهانی سازی، حكومت جهانی حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف را تنها معارض تحقق همسان سازی فرهنگی جهان با فرهنگ غرب می‌دانند و با بهره‌گیری از هنر و تبلیغات، سعی در تخریب این فرهنگ دارند، از این رو صهیونیست‌ها با سیطره كامل بر صنعت سینما و رسانه‌ها و با بهره گیری از هنر و تبلیغات، یكی از محورهای اساسی فعالیت خود را مبارزه با اعتقاد به ظهور منجی الهی قرار داده‌اند.آن‌ها در محاسبات خود به این نتیجه رسیده‌اند كه اعتقاد به ظهور منجی الهی، همواره موجب امید برای مقابله با ستم‌گران است.از سوی دیگر، آنان به خوبی دریافته‌اند تا زمانی كه فرهنگ انتظار زنده است، شیعه كه قوام دین به او است، پابرجا است و گره خوردن نسل جدید با فرهنگ مهدویت، خط بطلان بر تمام دسیسه‌های مهاجمان ناتوی فرهنگی است؛از این رو است كه برای تخریب فرهنگ انتظار در منظر نسل جدید، از هیچ تلاشی فروگذار نكرده‌اند. آنان در تلاش‌اند مهدویت را به گونه‌ای به تصویر بكشند كه جز تخریب، دلهره و نابودی برای دنیا به ارمغان نخواهد آورد.سفارش تهیه فیلم‌هایی به هالیوود ـ مانند فیلم معروف پیش‌گویی‌های نوستر داموس، چهار پَر(محصول 2001 آمریكا)، ارباب حلقه‌ها ـ و تهیه نرم افزارها و بازی‌های رایانه‌ای از تلاش‌هایی است كه برای تخریب فرهنگ مهدویت تدارك دیده‌اند.

همان طور كه گفته شد، مجموعه این تلاش‌ها برای تخریب فرهنگ مهدوی در اذهان فرزندان ما، تربیت مهدوی را با چالش مواجه كرده است. از سوی دیگر، پیچیدگی امر تربیت دینی در عصر حاضر ـ به سبب اقتضائات خاص زمانی ـ امر تربیت را از صعوبت خاصی برخوردار كرده است.  همه این عوامل، ضرورت اهتمام همراه بینش و بصیرت، برای تقویت بنیان‌های اعتقادی مهدی باوری و مهدی یاوری را آشكار می‌كند.

ناگفته نماند كه برخلاف همه این چالش‌ها، مبانی تربیت ولایی و هم‌چنین نظام تربیتی  آن كه از آبشخور مبانی غنی و ناب وحیانی سرچشمه می‌گیرد، می‌تواند بهترین سرمایه برای متولیان امر تربیت دینی ـ به ویژه مادران ـ باشد. مادران، باید با به كارگیری اصول و شیوه‌های صحیح تربیت ولایی و شكوفایی فطرت، درصدد تقویت عواطف و احساسات فرزندان خود درباره امام زمان‌شان باشند؛ چرا كه آنها در درون خود، از گرایش به سوی انسان كامل برخوردارند.

در این نوشتار مختصر، سعی بر این است كه به پاره‌ای از ساز و كارهای تربیت مهدوی در عصر حاضر اشاره شود. امید است این مختصر بتواند برای همه كسانی كه دغدغه تربیت نسل مهدی باور را دارند، راهگشا باشد؛ اگر چه به دلیل مجال محدود، امكان اشاره به دستورالعمل‌های دینی نمی‌باشد و فقط به بررسی اجمالی گام‌هایی كه باید برداشته شود، بسنده می‌كنیم. امیدواریم علاقه‌مندان، با مراجعه به منابع و متون اصیل دینی، دستورالعمل‌های جزئی و دقیق را به دست آورند.

پیش از بیان گام‌هایی كه مادران باید بردارند تا توفیق تربیت نسل منتظر را بیابند، جا دارد توجه عزیزان را به چند نكته جلب كنیم:

یكی از عوامل مهم عدم توفیق ما در دین‌داری و پرورش نسل دین‌دار، عدم توجه به آموزه‌های دینی و آدابی است كه در شرع مقدس برای پرورش یك نسل دین‌دار آمده است. برخلاف این كه از مكتبی غنی برخوردار هستیم كه برای تمام  مراحل زندگی ما دستورالعمل‌های ریز و جزئی دارد، متأسفانه غالب ما مسلمانان یا از آنها آگاهی نداریم یا اگر آگاهی داشته باشیم، برای عمل به آنها اهتمامی نداریم؛ از این رو به هر صورت كه خود دوست داریم، همسر برمی‌گزینیم و تمام مراحل مختلف فرزند داری را پشت سر می‌گذاریم. با این وجود انتظار داریم نسلی ولایی، مؤمن و صالح داشته باشیم. به هر حال، عدم اهتمام ما به آداب اسلامی فرزند پروری كه از لحظه انتخاب همسر تا 21 سالگی فرزند را شامل می‌شود، موجب شده است توفیق چندانی در تربیت فرزند صالح نداشته باشیم.

نكته دیگر، توجه به سن آغاز تربیت نسل ولایی است. از دیدگاه دانش تعلیم و تربیت، آموزش مفاهیم ارزشی و اخلاقی، مانند ولایت و حب ولی خدا، باید در زمانی صورت گیرد كه قوای ادراكی و شناختی برای دریافت این مطالب آماده باشد.هنجار تمسك به ولی خدا را باید هنگامی به متربی منتقل ساخت كه توانایی التزام به آن را دارا باشد. از دیدگاه اخلاقی، نظر علمای تعلیم و تربیت در مورد متربی، مورد قبول است؛ ولی درباره مربی، نكته‌ای مورد توجه قرار گرفته و آن این است كه او وظیفه دارد زمینه‌های مناسب را برای ارتباط با ولی خدا فراهم آورد؛ بنابراین؛ مربی باید تمهیداتی را كه به كسب مهارت‌های لازم برای ارتباط با ولی خدا لازم است، پیش از رسیدن به مرحله ادراك و التزام، فراهم نماید؛ از این رو برخی از گام‌هایی كه برمی‌شماریم، جنبة زمینه سازی دارد.

نكته دیگر آن‌كه اولیای تربیتی ـ به ویژه مادران ـ باید بدانند كه خود، نیازمند یادگیری در حوزه ارزش‌ها و اخلاقیات هستند؛ زیرا باید در جایگاه یك مدیر و تسهیل كننده در این گونه امور عمل كنند. امروزه برخی تئوری‌های تربیت اخلاقی، مثل پست مدرن‌ها حركت‌هایی را برای حذف منابع اصیل و الگوآغاز كرده‌اند؛ ولی برخلاف آنها، اسلام برای منابع مقتدر(قرآن و سنت) و الگوهای دینی جایگاه خاصی را قائل می‌باشد كه باید اولیای تربیتی هم علم نسبت به این منابع مقتدر و شناخت نسبت به الگوهای دینی را داشته باشند.[13]

گام اول: انتخاب شایسته

براساس آموزه‌های تربیتی دین اسلام، پدر، از اركان اساسی تربیت مهدی باور می‌باشد. در فرهنگ قرآنی و طبق آیه(قوا أنفسكم و أهلیكم ناراً...)[14] پدر متولی و مسئول اصلی تربیت فرزندان می‌باشد؛ از این رو می‌بینیم آن گاه كه پیامبر صل الله علیه و آله و سلم می‌خواهد وضعیت اسف بار تربیت دوره آخرالزمان را مطرح كند، می‌فرماید:«وای بر فرزندان آخرالزمان كه پدران هیچ اقدام مؤثری برای آموزش واجبات دینی به آنها انجام نمی‌دهند.»[15]

با توجه به تأثیر پدر در تربیت فرزند، مادرانی كه طالب تربیت یك نسل مهدی باور هستند، باید هنگام انتخاب همسر، به این مسئولیت تربیتی توجه داشته باشند و فردی را برگزینند كه ولایت‌مدار و از خانواده ای اصیل باشد كه عشق و محبت به امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف در او نهادینه شده باشد؛ زیرا پدری كه خود برخوردار از عشق و محبت به امام زمانش نباشد، نمی‌تواند در ایفای رسالت تربیت نسل مهدی باور توفیقی داشته باشد از سوی دیگر، تقید پدر در رعایت حلال و حرام الهی ـ به ویژه تقید به تهیه روزی حلال برای خانواده ـ در دین‌دار كردن فرزندان و تربیت نسل ولایی، فوق العاده مؤثر است.

بدین سبب، اولین گام برای تربیت نسل ولایی، انتخاب همسری ولایت‌مدار است كه در آینده بتواند پدری موفق در تربیت نسل ولایی باشد.

در مجموع، در رهنمودهایی كه از سوی پیامبر اكرم صل الله علیه و آله و سلم و امامان معصوم علیهم السلام در این باره رسیده، معیارهایی بسیار اساسی برای انتخاب همسر مطرح شده است كه توجه و عمل به آن، هنگام انتخاب همسر، بسیار  راهگشاست. به امید آن كه در هنگام انتخاب با توجه به این معیارها دست به مهم‌ترین انتخاب در زندگی بزنیم.

گام دوم: توجه به آموزه‌های دینی هنگام انعقاد نطفه

زندگی یك موجود جاندار از لحظه لقاح آغاز می‌شود. از همین لحظه است كه مرد و زن، عنوان پدر و مادر یافته و ایفای نقش حساس و جدیدی را بر عهده می‌گیرند. این دوره نه ماهه در حیات آدمی، بسیار مهم و تعیین كننده است. هر گونه كوتاهی والدین ـ به ویژه مادر ـ گاهی عواقبی غیرقابل جبران دارد.

حالت هیجانی و عاطفی در لحظه انعقاد نطفه، رؤیاها و خیال پردازی‌های مادری در جنین تأثیر مستقیم دارد.[16]

براساس آموزه‌های دینی، یكی از مراحلی كه می‌تواند در تكون شخصیت دینی و ولایی فرزندان مؤثر باشد، مرحله انعقاد نطفه است؛ از این رو در شرع دستور‌های زیادی برای این مرحله صادر شده است كه  توجه به آنها می‌تواند گامی مؤثر برای تربیت نسل ولایی باشد.

انتخاب زمان و شرایط روحی و روانی مناسب و توجه به خدا هنگام انعقاد نطفه، از دستوراتی است كه وارد شده است؛ از این رو جا دارد پدران و مادران، در این باره مطالعه و بررسی كنند و با توجه به این آموزه‌های دینی، به انعقاد نطفه فرزند خود اقدام نمایند.

روایاتی كه تأكید می‌كند هنگام خستگی زیاد یا در ساعات اولیه شب و با شكم پر، آمیزش انجام نگیرد.[17] هم‌چنین ذكر مكروهات و مستحبات زیادی كه در روایات برای آمیزش وارد شده است، همه دلالت بر اهمیت و نقش این لحظه در حیات مادی و معنوی فرد دارد.[18]

در اهمیت این مسئله، توجه به كیفیت انعقاد نطفه حضرت زهرا علیها السلام كه طراحی آن، از سوی خداوند صورت گرفته است، كفایت می‌كند.وقتی قرار شد نطفه آن حضرت، منعقد شود، پدرش، رسول خدا صل الله علیه و آله و سلم چهل شبانه روز به تهجد و عبادت می‌پردازد. سپس از غذای بهشتی تناول می‌كند و آن گاه اجازه انعقاد نطفه صادر می‌شود.

گام سوم: رعایت‌های دوران بارداری

یكی دیگر از مقاطع و مراحل تأثیرگذار در تربیت نسل مهدی باور، دوران بارداری مادر است.

همه حالات و رفتار و حتی خطورات فكری مادر در فرزند، تأثیرگذار است. مادری كه خود علقه عاطفی و فكری با مولای خود امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف داشته و این علقه، نمود عملی در زندگی او دارد، قطعاً این عاطفه را  به فرزند هم منتقل خواهد كرد.

تجربه نشان می‌دهد خواندن دعاهایی كه تقویت كننده ارتباط با امامان معصوم علیهم السلام است، می‌تواند در تربیت نسل مهدی باور مؤثر باشد. اگر در آموزه‌های دینی، بر خواندن دعاها و زیاراتی چون زیارت جامعه كبیره، زیارت عاشورا، دعای عهد و دعای فرج تأكید شده است، بدین سبب است كه ارتباط مستدام مادر با این مضامین، به طور مستقیم در جنین تأثیرگذار است و نسلی عاشق ولایت را می‌پروراند.[19]

روان‌شناسان بر این باورند كه حالات روانی و هیجانی و حتی فعالیت‌های جسمانی مادر در شخصیت كودك تأثیر دارد.تراوش هورمون‌هایی كه در شرایط فشارهای هیجانی یا روانی صورت می‌گیرد، از طریق جفت، بر جنین تأثیر می‌گذارد.[20]

ذكر و یاد حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف توسط مادر باردار و نیز انجام عباراتی در این باره می‌تواند در تربیت نسل منتظر مؤثر باشد. علاوه بر آن‌چه ذكر شد، ارتزاق مادر از لقمه حلال در طول بارداری از مسائل مؤثر در تربیت نسل دین‌دار و ولایی است.

گام چهارم: تحنیك

آن‌چه از مضامین روایی فهمیده می‌شود، این است كه برخی مسائل ممكن است در نظر ما كوچك باشد؛ ولی  اثرات بزرگی در سرنوشت و شاكله دینی انسان داشته باشد؛ از جمله این مسائل كه در دین، مورد تأكید قرار گرفته، مسئله تحنیك یا باز كردن كام نوزاد هنگام تولد است. این كه كام نوزاد با چه چیز باز شود،  در علایق و گرایش‌های او در بزرگی تأثیرگذار است.

در روایات متعددی، برای باز كردن كام فرزند آدابی بیان شده است كه از اهمیت این مسئله حكایت دارد. امام صادق علیه السلام به سلیمان بن هارون بجلی فرمود:

گمان نمی‌كنم كام كسی با آب فرات برداشته شود مگر آن كه ما اهل بیت را دوست بدارد. [21]

گام پنجم: دوران شیردهی

مادرانی كه توفیق دارند از شیری كه محصول لقمه حلال است به فرزند خود بنوشانند، هم‌چنین مادرانی كه با وضو به فرزند خود شیر می‌دهند و با ذكر و یاد خدا سینه بر دهان فرزند قرار می‌دهند، قطعاً در تربیت نسل مهدی باور و مهدی یاور توفیق بیشتری خواهند داشت.

تأثیر شیر مادر در پرورش شخصیت معنوی فرزندان، امری مسلم و غیرقابل انكار است. حكایات زیبایی كه از زندگی برخی علمای بزرگ و مفاخر دینی ما ذكر شده، به خوبی بیان‌گر نقش شیر مادر در شكل گیری شخصیت معنوی فرزندان است. مادر شیخ انصاری كه فرزندش، از مفاخر بزرگ عالم تشیع است وی می‌گوید:«من دربارة پسرم، توقع بیشتری داشتم؛ زیرا در دو سالی كه او را شیر دادم، هیچ وقت بدون وضو نبودم. حتی در نیمه شب بلند زمستان، یخ حوض را می‌شكستم و وضو می‌گرفتم، سپس بچه‌ام را شیر می‌دادم. هیچ گاه بدون بسم الله سینه بر دهان فرزندم نگذاشتم».[22]

هم‌چنین مادر مرحوم آیت‌الله مقدس اردبیلی می‌گوید:«هرگز لقمه‌ای شبهه ناك نخوردم. قبل از شیر دادن، وضو می‌گرفتم. هرگز چشم به نامحرم نینداختم و در تربیت او كوشیدم».

والدین حضرت امام خمینی رحمه الله علیه نیز بسیار كوشیدند برای شیردهی فرزند بزرگوار خود دایه‌ای بیابند كه از روزی كاملاً حلال استفاده كند. آنان پس از یأس از یافتن چنین دایه ای با خانمی قرار گذاشتند در طول شیردهی این فرزند، حتی یك لقمه از غذای خود استفاده نكند و تمام ارتزاق وی از غذایی باشد كه برای او می‌آورند.[23]

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:

نویسنده : امیر حسین جابری

مرجع دریافت قالب‌ها و ابزار‌های مذهبی
Developed By: Ashoora.ir

کپی برداری از مطالب و تصاویر بدون ویرایش و همراه با ذکر منبع بلامانع است
Copyright 2012 [ http://yamahdi-jan.lxb.ir ] all rights reserved